Οι εθνικές εκλογές έχουν προγραμματιστεί για το τέλος της τετραετούς θητείας της κυβέρνησης, που είναι το καλοκαίρι του 2023, αλλά η πιθανότητα ο Κυριάκος Μητσοτάκης να προκηρύξει εκλογές το επόμενο έτος, κερδίζει έδαφος, όπως εκτιμά η εταιρεία πολιτικών αναλύσεων Teneo Intelligence.
Ο επικεφαλής της Teneo, Wolfango Piccoli, αναφέρεται στις εξαγγελίες του Έλληνα Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, σημειώνοντας πως η κυβέρνηση βρήκε χώρο χάρη και στην ανοδική αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την ανάπτυξης φέτος στο 5,9%.
Το “άφθονο” πακέτο των 24 μέτρων που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης πυροδότησε αμέσως εικασίες ότι προετοιμάζει το έδαφος για πρόωρες εκλογές, όπως σημειώνει. Το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών είναι στο προσκήνιο από τότε που κέρδισε με συντριπτική νίκη το 2019, και συμβαίνει εν μέρει επειδή οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με διαφορετικό εκλογικό σύστημα.
Ο εκλογικός νόμος που είχε περάσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τον οποίο οι εκλογές θα διεξαχθούν με απλό σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης, είναι εξαιρετικά απίθανο να οδηγήσει κάποιο κόμμα να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να σχηματιστεί κυβερνητικός συνασπισμός, αναφέρει ο Piccoli.
Ωστόσο, ο κ. Μητσοτάκης πέρασε έναν νέο εκλογικό νόμο που αποκαθιστά το μπόνους στο νικητήριο κόμμα, αλλά σε κλίμακα που συνδέεται με το επίπεδο στήριξης που λαμβάνει στην κάλπη. Με αυτή τη μορφή ενισχυμένης αναλογικής εκπροσώπησης, εάν το νικητήριο κόμμα ξεπεράσει το όριο του 25%, κερδίζει επιπλέον 20 έδρες.
Το μπόνους αυξάνεται στη συνέχεια κατά έναν βουλευτή για κάθε 0,5 ποσοστιαία μονάδα που έχει κερδίσει το κόμμα, φτάνοντας το ανώτατο όριο των 50 εδρών εάν το 40% ή περισσότερο των ψήφων έχουν ψηφιστεί υπέρ του. Καθώς ο νέος εκλογικός νόμος απέτυχε να εξασφαλίσει ειδική πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, θα εφαρμοστεί μόνο μετά τις επόμενες εκλογές.
Συνεπώς, οι επόμενες εκλογές, υπό απλή αναλογική, αποτελούν ένα εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί προτού μπορέσει να εξασφαλίσει η κυβέρνηση άλλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία χωρίς να συνεργαστεί με άλλα κόμματα.
“Παράθυρο ευκαιρίας” την Άνοιξη του 2022
Ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί την κυβέρνηση όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα των επόμενων εκλογών είναι να προσπαθήσει να “συνδεθεί” όσο το δυνατόν πιο στενά με την οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία. Μια σχετικά ισχυρή τουριστική περίοδος, η καλύτερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη φέτος, και τα κεφάλαια που αρχίζουν να εισέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την κυβέρνηση τους επόμενους μήνες, όπως επισημαίνει η Teneo.
Επιπλέον, ο κ. Μητσοτάκης γνωρίζει ότι ο δημοσιονομικός χώρος ο οποίος υπάρχει για το επόμενο έτος, λόγω της αναστολής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης της ΕΕ, πιθανότατα δεν θα είναι διαθέσιμος για το 2023. Αντίθετα, η Ελλάδα θα πρέπει να αρχίσει να περιορίζει το δημοσιονομικό της έλλειμμα (περίπου 10% του ΑΕΠ), αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια για νέα μέτρα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το 2022 φαίνεται ελκυστική επιλογή για πρόωρες εκλογές, κατά την άποψη του Piccoli. Δεδομένου ότι ενδεχομένως να χρειαστούν δύο εκλογές, η πιθανότητα είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης θα επιλέξει να διεξαγάγει τον πρώτο γύρο τον Μάιο, αφήνοντας αρκετό χρόνο για μια δεύτερη ψηφοφορία πριν ξεκινήσουν οι καλοκαιρινές διακοπές ή από τον Σεπτέμβριο και μετά.
Ωστόσο, μετά από πολλές εικασίες σχετικά με τις πρόωρες εκλογές, κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν επισημαίνει ότι ο πρωθυπουργός μπορεί να περιμένει μέχρι το τέλος της θητείας του το 2023, διότι αυτό θα επιτρέψει στους ψηφοφόρους να νιώσουν τα πλήρη οφέλη της οικονομικής ανάκαμψης φέτος και το 2022. Όπως και να έχει, ο κ. Μητσοτάκης δεν αναμένεται να αποφασίσει πριν τις αρχές του επόμενου έτους και πολλά θα εξαρτηθούν από το τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, στις οποίες η Ν.Δ διατηρεί σημαντική απόσταση άνω του 11% από το δεύτερο κόμμα, τον ΣΥΡΙΖΑ, καταλήγει ο επικεφαλής της Teneo.
