Η απαράμιλλη μούσα του θεάτρου μας
Κυβέλη Ανδριανού !
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Με την καλλιτεχνική της πολυμέρεια, το σπουδαίο της λυρικό ύφος, αλλά και την υψηλής αισθητικής εξωτερική της εμφάνιση, η κορυφαία ηθοποιός Κυβέλη Ανδριανού αναγορεύτηκε, στις σπουδαίες φυσιογνωμίες της θεατρολογίας μας στον 20-ο αιώνα. Διακρίθηκε σε κορυφαία έργα του παγκόσμιου και του εγχώριου δραματολογίου, καθώς και στην κωμωδία, ακόμα σε πολύ υψηλό ηθικού κύρους παραστάσεις της αρχαίας τραγωδίας, όπως στην «Άλκηστη» του Ευριπίδη στην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, αλλά και σε άλλους κορυφαίους δραματικούς ρόλους. Σε μεγάλες παραστάσεις του διεθνούς δραματολογίου υποδύθηκε με παραστατική ενέργεια και έξοχο υποκριτικό ύφος, την Ανιούτσκα στο «Κράτος του ζόφου» του Τολστόι, τη «Θεατρίνα» στη «Λοκαντιέρα» του Γκολντόνι, αλλά και αντιστοίχως πρωταγωνιστικούς ρόλους, στον «Γυρισμό» Ο Νήλ, στο «Επάγγελμα της κυρίας Γουόρεν» του Σώ, στον «Αγαπητικό της βοσκοπούλας» του Κορομηλά, στη «Μαρία Στιούαρτ» του Σίλερ, στον «Αννίβα προ των πυλών» του Σέργουντ κ.α
Γεννήθηκε στα 1887 ως καρπός ενός παράνομου έρωτα στην Αθήνα ή τη Σμύρνη. Μόλις στα 2,5 χρόνια της την υιοθέτησε το ζευγάρι του Αναστασίου και της Μαρίας Ανδριανού, μεγαλώνοντας της με ηθική ευαισθησία, αγάπη και ξεχωριστή στοργή. Η Κυβέλη έλαβε τις εγκύκλιες γυμνασιακές σπουδές στο Παρθεναγωγείο Χίλ και νωρίς εκδήλωσε τα στοιχεία ενός πανέξυπνου και ταλαντούχου παιδιού. Ήδη στα 1901 και αφότου είχε παρακολουθή-σει μαθήματα απαγγελίας, βραβεύτηκε σε αντίστοιχο διαγωνισμό. Εκεί στο πρόσωπό της ο κορυφαίος μας συγγραφέας Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, ανηύρε ένα σπουδαίο ταλέντο. Αρχικά θα της δώσει τη δυνατότητα να υποδυθεί την Ιουλιέτα στη γνωστή σκηνή στο παράθυρο. Και η ξεχωριστή ευτυχία της μικρής Κυβέλης, θα αποτελέσει την απαρχή για την εκτυφλωτική στη συνέχεια πορεία της. Από την έπαλξη της «Νέας Σκηνής» 1901-1906, θα συμμετάσχει σε πολλές σπουδαίες θεατρικές παραστάσεις και θα ξεδιπλώσει το λυρικό της κύτταρο αλλά και την πολυδύναμη υποκριτική της φυσιογνωμία. Έτσι γρήγορα θα αναγορευτεί ως μία από τις κραταιές Ελληνίδες θεατρίνες. Αφού διαλυθεί η «Νέα Σκηνή» η Κυβέλη στα 1907 κάνει την εμφάνισή της ως θιασάρχης, ανεβάζοντας το αριστούργημα «Νόρα» του Ίψεν. Παράσταση που θα αποτελέσει από τις αγαπημένες και χαρακτηριστικές της, μέχρι το πέρας της καριέρας της.
Στα 1908 η Κυβέλη εγκαινιάζει τη συνεργασία της με τον κορυφαίο μας τότε αισθαντικό συγγραφέα Γρηγόριο Ξενόπουλο. Θα υποδυθεί την ομώνυμη ηρωίδα του έργου «Κόκκινος Βράχος» του Ξενοπούλου Φωτεινή Σάντρη και θα πραγματώσει παταγώδη επιτυχία. Έκτοτε ο Ξενόπουλος θα την τροφοδοτεί κάθε χρόνο, με σπουδαία θεατρικά έργα του, που σημείωσαν μεγάλη επιτυχία και αγαπήθηκαν πλατιά από το θεατρόφιλο Αθηναϊκό κοινό. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις παραστάσεις «Ραχήλ», «Πειρασμός» «Ψυχοσάββατο» κ.α. Η κορυφαία μας θεατρίνα συνεργάστηκε επίσης με το σπουδαίο θεατράνθρωπο Παντελή Χορν από το 1910 έως το 1934. Χαρακτηριστικές παραστάσεις της συνεργασίας τους οι «Κερένια κούκλα», «Φιντανάκι», «Ο άνθρωπός μας», «Νταλμανοπούλα» κ.α. Παράλληλα συνεργάστηκε με τον μεγάλο μας συγγραφέα και ακαδημαϊκό Σπύρο Μελά, ανεβάζοντας τα έργα του «Χαλασμένο σπίτι», «Κόκκινο πουκάμισο», «Το άσπρο και το μαύρο», «Μία νύχτα μία ζωή» κ.α. Ενώ ανέβασε και έργα των Θ. Συναδινού και Αλέκου Λιδωρίκη.
Στα 1932 η Κυβέλη πραγματοποιεί μία τομή στην καλλιτεχνική του σταδιοδρομία, συνεργαζόμενη με το αντίπαλο δέος της, τη Μαρίκα Κοτοπούλη, προσπαθώντας να ανακόψουν την πορεία του νεοϊδρυθέντος Εθνικού Θεάτρου. Θα ανεβάσουν έτσι από κοινού, αυτή την περίοδο μεγάλες παραστάσεις του διεθνούς δραματολογίου όπως, «Ο γυρισμός» του Ο΄ Νήλ, «Το επάγγελμα της κυρίας Γουορεν» του Σώ, «Μαρία Στιούαρτ» του Σίλλερ, «Ο Αννί-βας προ των πυλών» του Σέργουντ κ.α. Μετά το 1934 η μεγάλη μας ηθοποιός, διακόπτει τη θεατρική της δραστηριότητα και ακολουθεί το σύζυγό της Γεώργιο Παπανδρέου στη Μέση Ανατολή. Θα επανακάμψει θεατρικά με επιβλητικό τρόπο το 1950, με έργο του βουλεβάρτου και επακολουθούν σποραδικές συνεργασίες της με το Εθνικό Θέατρο, με τις παραστάσεις «Δάφνη Λορεόλα» 1951, «Το μυστικό της κοντέσας Βαλέραινας» 1953, «Ο γλάρος» 1957 και «Διάλογοι Καρμηλιτισσών» 1962.
Τη δεκαετία του ΄50 η Κυβέλη συμμετείχε σε έκτακτες εμφανίσεις, με τα σχήματα της Κατερίνας Ανδρεάδη, των Λαμπέτη - Παππά -Χορν κ.α. Στα 1951 πραγματοποίησε τη μοναδική της εμφάνιση σε αρχαία κωμωδία στη «Λυσιστράτη» με το Θυμελικό Θίασο του Λίνου Καρζή. Ενώ το διάστημα 1962-65 συμμετείχε τακτικά σε παραστάσεις του Κρατικού Θεά-τρου Βορείου Ελλάδος. Αναφέρουμε ενδεικτικά «Το ματωμένο γάμο» του Λόρκα, «Το Νησί της Αφροδίτης» του Αλέξανδρου Πάρνη, «Αναστασία» των Μωρέτ-Μπόλτον, «Ηλιόλουστο πρωινό» τον Σεραφείμ και Ιωακείμ Κιντέρο. Στην μεγάλη οθόνη η κορυφαία μας πρωταγωνίστρια Κυβέλη Αδριανού, είχε δύο συμμετοχές στις ταινίες «Ο κακός δρόμος» 1933, που συνιστούσε μεταφορά της ομώνυμης νουβέλας του Γρηγόριου Ξενόπουλου και στην ταινία «Άγνωστη» 1956. Στην προσωπική της ζωή η κορυφαία μας θεατρίνα είχε πραγματοποιήσει τρεις γάμους, που της χάρισαν 4 παιδιά, 3 εγγόνια, 6 δισέγγονα και 5 τρισέγγονα.
Στον πρώτο της γάμο με τον Μήτσο Μυράτ απέκτησε τον Αλέξανδρο και τη γνωστή μας ηθοποιό Μιράντα Μυράτ. Ο δεύτερος γάμος της ήταν με τον επιχειρηματία Κώστα Θεοδωρίδη, που αποτέλεσε και τον θεατρώνη της και απέκτησαν μία κόρη την ηθοποιό Αλίκη Θεοδωρίδη-Νόρ. Και στο τρίτο της γάμο η μεγάλη μας θεατρίνα, παντρεύτηκε τον τέως πρωθυπουργό αοίδιμο Γεώργιο Παπανδρέου και απέκτησε μαζί του τον Γιώργο Παπανδρέου, ετεροθαλή αδελφό του αείμνηστου πρωθυ-πουργού Ανδρέα Παπανδρέου.
Με την καλλιτεχνική της πολυμέρεια, την ηθική της εμπνοή, το έξοχο λυρικό της ύφος, αλλά και την υψηλή της παιδεία στο παγκόσμιο δραματολόγιο, η Κυβέλη Ανδριανού διήνυσε μία λαμπρή και επιτυχημένη πορεία στα θεατρικά δρώμενα του 20-ου αιώνα και δικαίως συγκαταλέγεται στις κορυφαίες μούσες της θεατρικής μας τέχνης. Θα την δαφνο-στεφανώνει για πάντα, η ελληνική ιστορία και θα την θυμόμαστε με αγάπη και τιμή !
